Polonya'da yargıçlar hükümete isyan etti

Polonya'da hükümetin yargıyı kendisine bağlama girişimine tepki dinmiyor. The Guardian gazetesi, baskı altındaki yargıçlarla kapsamlı söyleşiler yaptı. Hükümetin hoşuna gitmeyen kararları alan yargıçlar yaşadıklarını anlattı; bir yargıç, "Hepimiz, siyasi bir davada karar vermek zorunda kalmamayı umuyoruz" dedi.
 Polonya’da yargıçlar, sağcı ve milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi’nin (PiS) yargı reformu adıyla sunduğu değişikliklere kazan kaldırdı. Üç üst düzey yargıç, The Guardian gazetesine röportaj vererek savcıların ve yargıçların baskı altına alınmasını tepki gösterdi. Siyaseten hassas davalarda görev yapan ya da reformları eleştiren isimlerden olan yargıçlar, sık sık disiplin soruşturması tehdidi, yolsuzluk suçlaması ve PiS üyelerinin yol açtığı nefret kampanyalarıyla karşılaştıklarını söyledi.

‘AİLEMİ HEDEF ALDILAR’

Eski sistemde yargıçları atayan, bu yetkinin yeni ‘reform’la hükümete geçmesi sonrası da yargı bağımsızlığı için sesini yükselten Ulusal Yargı Konseyi’nin eski sözcüsü Waldemar Żurek “Bir devlet düşmanı haline geldim” dedi. Konsey’in hükümete yönelik eleştirilerini kamuoyuna duyurmakla görevli olan Żurek, iş telefonundan yüzlerce tehdit mesajı aldığını, hükümet yanlısı medyada özel hayatına dair yalan haberlerin yayımlandığını ve ailesinin de hedef alındığını anlattı.

‘ALEYHİMDE BİLGİ TOPLADILAR’

Krakow’da bir bölge yargıcı olan Żurek, arabasının bir lastiği bu tartışmaların en alevli olduğu dönemde şüpheli bir şekilde patlaması üzerine açılan soruşturmada da, savcıların kendisinden kişisel bilgiler almak için uğraştığını, eski telefon kayıtlarının bile incelendiğini ama lastik patlaması hakkında kanıt toplanmadığını söyledi. Żurek, “Tek ilgilendikleri şey, aleyhinde kullanılabilecek bilgiler almaktı. Yaptığım her şeyi izlediklerini bilmemi istiyorlar” dedi.

İKTİDAR PARTİSİ ÜYESİNİ MAHKUM ETTİ, BAŞINA GELMEDİK KALMADI

Polonya hükümetinin yargıya müdahalesini eleştiren yargıçlardan biri de, Wojciech Łączewski. 2015 yılında iktidar partisinin üst düzey üyesi Mariusz Kamiński’yi sahte belge hazırlama, yasadışı dinleme ve mahkemeleri yasadışı arama emri çıkarmaya zorlama suçlarından üç yıl hapse mahkum etmiş bir yargıç… Ancak PiS adayı Andrzej Duda’nın başkanlık seçimlerini kazanması sonrası Kamiński afla serbest kalıyor ve sosyal güvenlik bakanlığına atanıyor. Bu atama Yüksek Mahkeme tarafından iptal edilse de hâlâ bu görevde.

‘İÇİMDEKİ BAĞIMSIZ YARGICI ÖLDÜREMEZLER’

Yargıç Łączewski ise o günden bu yana disiplin soruşturmaları, ceza davaları ve ajanların kimliklerini deşifre etme suçlamalarıyla boğuşuyor. Evine gizlice girilmiş; güvenlik görevlilerince izlendiğini kendi kaynaklarından teyit etmiş. “Beni pes ettirmeye çalışıyorlar ve kazanıyorlar. Yoruldum, huzur içinde yaşamak istiyorum. Arkalarında bütün devletin gücü var ve ben yalnızım” diyor. Łączewski’nin Polonya anayasa mahkemesinde çalışan bir avukat olan eşi de, önce bir bodrum katındaki arşivlerde çalışmaya sürülmüş; hükümetin 2016’da anayasa mahkemesini de kontrol altına alması sonrası işten çıkarılmış. Łączewski, “Beni işimden, ülkeden uzaklaştırabilirler ama içimde yaşayan bağımsız yargıcı hiçbir zaman öldüremezler” diyor.

‘RAHİP ARACILIĞIYLA ANNEME ULAŞTILAR’

Hükümetin reformlarını eleştiren bir diğer yargıç ise memleketindeki kasaba rahibinin annesi aracılığıyla kendisinden muhalefetine son vermesini istediğini anlattı.

‘İMKÂNSIZ İKİLEM’

The Guardian’ın görüştüğü diğer Polonyalı yargıçlar, ‘imkânsız bir ikilem’ ile karşılaştıklarını söylüyor: “Ya susup yargı bağımsızlığını kaybedeceğiz ya da siyasallaşmakla suçlanıp, disiplin soruşturmalarına maruz kalıp, halkın gözündeki itibarımızı yitireceğiz” diyorlar… Bir yargıç, içinde bulundukları durumu “Hepimiz, siyasi bir davada karar vermek zorunda kalmamayı umuyoruz” diye özetliyor. 

gazete duvar